Nguyễn Quang Lập có tội hay không có tội? Nếu có tội thì là tội gì? Động cơ của việc phạm tội?… Đó là những câu hỏi mà công chúng đang chờ lời giải đáp của những người có trách nhiệm.
Đứng trước một sự việc mỗi người đều có quyền bày tỏ thái độ, quan điểm của mình. Từ hôm nhà văn Nguyễn Quang Lập bị bắt (6-12-2014) đến nay có hàng trăm tờ báo trong và ngoài nước đưa tin, có hàng nghìn người tham gia tranh luận trên các trang mạng xã hội. Điều đó chứng tỏ việc Nguyễn Quang Lập bị bắt đã gây sự chú ý đặc biệt của cộng đồng. Có người gọi đó là “cơn địa chấn”. Vụ việc Nguyễn Quang Lập được quan tâm đặc biệt là vì Nguyễn Quang Lập là nhà văn, nhà viết kịch (kịch bản sân khấu và điện ảnh) khá nổi tiếng, là chủ trang blog Quê Choa thu hút hàng trăm triệu lượt người truy cập. Tất nhiên, tính cách của Lập, văn chương của Lập, việc làm của Lập có người không thích, không đồng tình. Âu cũng là chuyện bình thường. Nhưng thiết nghĩ: tạo được sức hút để độc giả đến với mình như Nguyễn Quang Lập thì không phải bất cứ ai cũng làm được. Đa số cư dân trên các trang mạng đều bày tỏ sự khâm phục và chia sẻ niềm cảm thông sâu sắc với nhà văn Nguyễn Quang Lập khi nghe tin anh bị bắt. Lẻ tẻ cũng có những bài viết lên án, quy kết Nguyễn Quang Lập. Đọc những bài quy kết, lên án Nguyễn Quang Lập, tôi thấy người viết có phần vội vàng quá chăng?
Mới đây, ông Đông La có bài “Nguyễn Quang lập – đâm lao phải theo lao”, đăng trên trang blog của mình. Đông La quy kết: Nguyễn Quang Lập “mong nhận được chuyển tiền chứ không phải chuyên chở sự thật”! Nếu cơ quan điều tra kết luận: nhà văn Nguyễn Quang Lập “mong nhận chuyển tiền” của một tổ chức phản động nào để viết và đăng những bài có nội dung phản động thì chắc chắn Lập sẽ chịu sự trừng phạt theo luật định. Tất nhiên là cơ quan điều tra phải có đầy đủ bằng chứng để khẳng định tổ chức ấy đúng là tổ chức phản động. Phải có đủ bằng chứng về việc Lập nhận tiền của tổ chức phản động ấy. Và cũng phải có sự phân tích một cách đầy đủ, thuyết phục những bài Lập viết hoặc đăng tải trên blog Quê Choa có hại gì cho dân, cho nước. Ngược lại, chỉ vì muốn “chuyên chở sự thật” với mong ước có sự thay đổi trong ôn hòa, nhằm làm cho dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, văn mình mà nhà văn Nguyễn Quang Lập có những bài viết hoặc chuyển tải những bài viết “phạm pháp” thì cũng nên xem xét một cách công minh, thấu đáo. Đôi khi động cơ trong sáng nhưng hành động có thể thiếu cẩn trọng. Lập là một tài năng nhưng cũng là con người. Mà là con người thì sao tránh khỏi những khiểm khuyết. Một người từng ở trong quân ngũ, một người từng có những đóng góp không nhỏ cho văn chương, cho ngành sân khấu và điện ảnh nước nhà như Nguyễn Quang Lập, nếu có vi phạm điều này, điều nọ thì nên tổ chức những cuộc hội thảo, tranh luận, phản biện để tìm ra chân lý. Tôi tin điều đó sẽ thu hút được nhiều tầng lớp, đặc biệt là tầng lớp trí thức tham gia. Góp phần đưa đất nước đi lên.
Chuyện Nguyễn Quang Lập có “mong được chuyển tiền” hay không, “hạ hồi phân giải”. Giả sử cơ quan điều tra không có đủ bằng chứng kết luận Nguyễn Quang Lập “mong được chuyển tiền” thì ông Đông La sẽ ăn nói thế nào với nhà văn Nguyễn Quang Lập và “đồng bọn” – theo cách gọi của Đông La – gồm: nhà văn Nguyên Ngọc, nhà nghiên cứu-phê bình Phạm Xuân Nguyên, nhà báo Huy Đức…? Những người này có quyền kiện ông về tội đặt điều vu khống, xâm hại, bôi nhọ danh dự cá nhân theo luật.
Tiền rất quan trọng cuộc sống của mỗi con người. Nhưng vì tiền mà bán rẻ nhân cách, phẩm giá của mình thì cần lên án. Nguyễn Quang Lập là người tôi may mắn tiếp xúc, gần gũi một thời gian khá dài. Tôi và Lập đều là dân quê Bọ (Quảng Bình), cùng sống ở Huế với nhau hơn 10 năm, cùng “chia ngọt, sẻ bùi” trong thời đất nước khó khăn.
Từ thủ đô Viên Chăn, cháu Mai An Huy, con trai tôi, tin nhắn hỏi tôi: Sao người tốt như chú Lập lại bị bắt hở ba? Rồi Huy nhắc lại một kỷ niệm làm tôi vô cùng xúc động. Không ngờ Huy nhớ kĩ đến như thế. Số là thời đó, để kiếm thêm đồng ra đồng vào nuôi con ăn học, vợ chồng tôi bàn nhau làm da-ua, xi-rô đem bán. Nhưng kẹt nhất là chưa sắm được tủ lạnh. Một lần ghé chơi căn phòng chập hẹp của vợ chồng Nguyễn Quang Lập ở 24 Lê Lợi, thấy chiếc tủ lạnh, máy chạy rất êm, tôi ướm hỏi Lập xem có thể gửi nhờ da-ua, xi-rô được không? Lập gât đầu ngay. Tôi mừng rơn, về báo với vợ con. Thế là cứ chập tối, Huy chở da-ua, xi-rô đến bỏ nhờ tủ lạnh vợ chồng Lập, sáng lại đến lấy mang đi bán. Khi tôi có nhã ý muốn góp một ít để vợ chồng Lập thanh toán tiền điện. Lập gạt đi: Có tốn kém mấy đâu, anh để tiền ấy lo cho các cháu! Mãi đến 4 tháng sau, nhờ kiếm được ít tiền từ việc bán da-ua, xi-rô, nhà tôi mới sắm được chiếc tủ lạnh saratov. Thật cảm ơn vợ chồng Lập vô cùng!
Với một người tài năng và nổi tiếng như Lập việc kiếm đâu có khó. Chỉ riêng viết báo không thôi, hàng tháng anh đã thu được khối tiền. Anh còn in sách, viết kịch bản sân khấu, điện ảnh…Bởi vậy, tôi không tin là nhà văn Nguyễn Quang Lập nhận tiền của một tổ chức phản động nào đó để làm những việc hại dân, hại nước (ngoại trừ trường hợp anh bị ai đó gài bẫy). Tất cả đang nóng lòng chờ đợi kết luận cuối cùng của những người có trách nhiệm!
Nguyện vọng của tôi và đại đa số người dân là: mong sao những kẻ bán nước, hại dân, sách nhiễu, tham nhũng… đều được đưa ra ánh sáng, đều được xử theo luật định dù bất kỳ kẻ đó là ai, ở cương vị nào!
(Tác giả gửi cho QTXM)
Nguồn: Ngô Minh