BBC - Một nhà văn và blogger từ Việt Nam vừa nêu bình luận về việc ai kiểm soát sử gia Việt Nam viết sách giáo khoa từ hơn một chục năm trước và ai cản trở cuộc tưởng niệm chiến tranh biên giới 1979 tuần qua ở Sài Gòn.
Trao đổi với BBC nhân một sử gia của Việt Nam, GS Vũ Dương Ninh, mới tiết lộ với truyền thông nước này rằng các nhà viết sách giáo khoa ở Việt Nam về chiến tranh biên giới Việt - Trung (1979) bị buộc phải giảm từ '4 trang xuống 11 dòng' vì lý do 'quan hệ tế nhị' vào đầu thập niên 2000, ông Phạm Viết Đào nói:
"Tôi nghĩ rằng giới trí thức, báo chí Việt Nam, nói chung họ yếm thế rất nhiều. Bây giờ trên họ bảo thế nào thì họ cứ thế họ viết...
"Việc đưa (các nội dung trên) vào sách giáo khoa, Thủ tướng đã chỉ đạo, Quốc hội đã nói, nhà xuất bản họ vẫn không đưa, thì chúng tôi chịu thôi.
"Cho nên bây giờ vấn đề là các tướng lĩnh lên tiếng nhiều, giới sử học họ cũng không tự ý đưa lên sách được, họ cũng chỉ viết, còn cho như thế nào là quyền của nhà xuất bản, của bên Ban Tuyên Giáo họ chỉ đạo.
"Sắp tới, cái việc này họ phải xử lý thế nào? Tình hình bây giờ thì họ không thể né tránh được nữa rồi."
Tại sao chơi rắn?
Hôm 17/2/2016, tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đã diễn ra một số cuộc tưởng niệm cuộc chiến tranh Biên giới.
Trong ngày này tại Hà Nội, theo các nhà hoạt động và quan sát, một lễ tưởng niệm ở trung tâm thủ đô của Việt Nam đã diễn ra mà không bị chính quyền, an ninh, cảnh sát ngăn cản như trước đây.
Đài truyền hình Việt Nam và các phương tiện báo chí, truyền thông nhà nước còn đưa tin Chủ tịch Nước Việt Nam, ông Trương Tấn Sang thắp hương và tưởng niệm tại một nghĩa trang liệt sỹ Việt Nam hy sinh trong cuộc chiến biên giới từ 17/2/1979, ông cũng được đưa tin tới thăm thân nhân, gia đình một số liệt sỹ của cuộc chiến tranh này.
Tuy nhiên, vẫn theo các nhà hoạt động, cuộc tưởng niệm chiến tranh Việt - Trung 1979 ở TP. Hồ Chí Minh đã bị chính quyền địa phương 'can thiệp và ngăn cản thô bạo', hình ảnh trên các trang mạng xã hội cũng cho thấy một số vòng hoa bị giật, phá v.v...
Bình luận về nguyên nhân khác biệt này ở Sài Gòn, nhà văn Phạm Viết Đào, người có em trai ruột hy sinh trong thời gian cuộc chiến này xảy ra, nói:
"Nói rõ cụ thể ai thì chắc tôi không dám nói và tôi cũng không biết, nhưng theo tôi hiểu thông thường, những hoạt động trật tự an ninh mà cái ngành đó thuộc về chuyên môn của họ, về lãnh đạo, chỉ đạo, thì cơ quan an ninh, lãnh đạo chỉ đạo. Nên chủ trương, đối sách với dân sự thì phía an ninh họ chịu trách nhiệm những đợt ấy.
"Còn tại sao ở Hà Nội họ lại để cho tổ chức, mà ở trong kia (TP. Hồ Chí Minh) họ lại chơi rắn, tôi cũng không rõ động cơ của họ tại sao lại như thế," nhà văn, blogger nói với BBC.
